MEKANİK SAAT ASLINDA BİR MAKİNE SANATI MIDIR ?

Mekanik saat deyince öncelikle İsviçre ve bol sıfırlı saat etiketleri gelir aklımıza.

Daha geçen gün bir arkadaş sohbetinde, bu sektörün içinden biri olarak çok beğendiğin bir saate en fazla ne kadar ödersin diye sordular.

Mesela, bir saate 50.000 dolar verilmesinin mantıklı olup olmayacağı konuşuldu. Otomobilleri çok seven bir arkadaşım, “Bir otomobile o kadar para verilebilir, ne de olsa ayağını yerden kesiyor, seni bir yere ulaştırıyor, güvenlik, konfor gibi özellikleri var; ama saat öyle mi? Eninde sonunda zamanı gösterecek diye o kadar para vermeye bence değmez! ” dedi. Diğer görüşleri de dinledikten sonra, saati yalnızca zamanı gösteren bir alet olarak değil, bir makine sanatı olarak gördüğümü söyledim. Otomobiliniz her an yanınızda olamaz ama ya usta eseri bir saat? Her an kolunda olacak ve senin kim olduğunu anlatacak. Bu sanatın inceliklerini bilenlerin, gerçek makine sanatı diyeceğim usta işi saatler için bir üst fiyat sınırlaması yapmasının zor olduğunu söyledim.

Gelin isterseniz Mekanik İsviçre Saat etiketlerine bir göz atalım:
– Orta sınıfta CHF 600 – CHF 1.500 (1.150.- TL – 2.900.- TL)
– Yüksek sınıfta CHF 1.500 – CHF 9.000 (2.900.- TL – 17.000.- TL)
– Lüks sınıfta CHF 9.000 üzeri (17.000.- TL üzeri )
İstatistiksel olarak baktığımızda 1970’li yıllardan önce bugüne kıyasla daha düşük olan mekanik saat fiyatları, 1970’li yıllardaki çok daha ucuz ve pratik elektronik (Quartz) saat teknolojisi ve Japon rekabeti ile boy ölçüşemedi ve Mekanik Saat Sanayi neredeyse batma noktasına geldi. Birçok İsviçre mekanik saat fabrikası iflas etti. Kalanların çoğu da elektronik (quartz) saat imal etmeye yöneldi.
Zodiac 

1990’lı yıllarda ise, bu sanayinin küllerinden yeniden doğduğu görülüyor. Artan mekanik saat makine talebi; imalat olanaklarının da azlığı nedeniyle her geçen yıl fiyatların artmasına neden oldu. 2009 yılına kadar devam eden bu süreç, artan imalat olanakları ve dünyadaki krizin etkisiyle eski ivmesini kaybetti. Bu yıldan itibaren ‘krizlerden en az lüks etkilenir’ görüşünü yalanlarcasına, sektörde orta ve yüksek sınıfın alt seviyesi satışlarını arttırırken, lüks sınıfta satışlar düşmeye başladı. Bu sonuçta, krizin etkilerinin yanında, mekanik saat müşterilerinin bilinçlenmesi, saat makinelerini mukayese etmeye başlaması ve sadece marka ve imaj uğruna alım yapmak istememesi de rol oynadı.
NEO 1 

SirHotStyle Afrika çekimleri 

“Mekanik Saat bir makine sanatı mıdır? Saat kültürü diye bir şey var mıdır?” diye sorarsanız; iki suale de cevabım “Evet” olacak. Artık insanlar ile saatleri arasında duygusal bir bağ oluşmaya başladı. Teknolojisi geçmiş birikimlere dayanan, el emeği göz nuru, ustalık eseri saatler ve kalite eğilimi, gelir seviyesinin de yükselmesi ile doğru orantılı olarak her geçen gün daha fazla insanı cezbediyor. İnsanlar kollarında el değmeden robotlarla imal edilen elektronik devreler yerine, ustalık ve emek ürünü saatler taşımaktan daha mutlu oluyorlar.
En azından benim gözlemim bu şekilde. İngiltere’nin en önemli stratejik tasarım danışmanlık firmalarından birinin ortağı olan marka uzmanı Mariann Wenkheim de beni onaylar nitelikte, yakın gelecekteki tüketici trendleri hakkında görüşünü ifade ederken şu cümleyi kullandı:
Bilgi çağından el emeği çağına geçtik”.
Simdi sormak lazım “ Acaba el emeğine ve sanatına bir üst fiyat sınırlaması getirilebilir mi? ”

***Bu yazım SHS Mag Tablet Dergisinin Ocak 2013 sayısında yayınlanmıştır.
1. Fotoğraf: Hautehorlogerie.org
2.Fotoğraf: Tevfik Aydın Saat
3. ve 4. Fotoğraf: Tuba Ozkan Photography

2368 defa okundu

8,985 total views, 1 views today

MEKANİK SAAT ASLINDA BİR MAKİNE SANATI MIDIR ?” için 2 yorum

  1. Merhaba sitenizi takip ediyorum. Çok kıymetli yazılarınız var. Sanırım yazamaya devam etmiyorsunuz, buna üzüldüm açıkçası. “Orta sınıfta CHF 600 – CHF 1.500” yazmışsınız. Bunlar mekanizma mıdır? yoksa bir markanın modelleri mi? Mekanik saatlere ilgi duymaya başladım ve yeni yeni öğreniyorum birçok şeyi. 🙂 Lütfen yazmaya devim edin! teşekkürler.

    1. Tuncay Bey Merhabalar,

      Öncelikle ilginiz ve yazılarım hakkındaki güzel yorumlarınız için çok teşekkür ederim. CHF 600 (600 İsviçre Frangı) derken orta sınıf saat markalarının ortalama fiyatlarından bahsetmiştim. Fırsat buldukça yeni yazılar yazmaya devam edeceğim. İlk yazım da önümüzdeki Basel Saat Fuarı’yla ilgili olacak.

      Blog sayfasının sol tarafında bulunan sütunda abone olma kutucuğuna mail adresini de yazarsanız, yeni yazı yayınlandığı zaman e-mailinize bilgi olarak gelecektir.

      Saygılarımla,
      Ömer Aydın

Bir cevap yazın